Tijdens het maken van mijn tuinsafari moest ik denken aan een mooie film/documentaire uit 1998: Serengeti Symphony. Vooral twee fragmenten hieruit maakten indruk op mij: de beelden van een giraffe-moeder met een jong dat niet ging staan, (hou de tissues maar binnen handbereik), en het moment waarop een kudde buffels een jonge soortgenoot redden van een leeuwenaanval. Natuurlijk zijn buffels krachtige dieren die het vaker met succes opnemen tegen leeuwen, maar je ziet ze in het filmpje toch in eerste instantie wegrennen. Vervolgens komen er enkele buffels tot inkeer en slaat de angst om in moed waarna de hele groep zich tegen de leeuwen keert. Kijk:

Wat maakt deze fragmenten zo bijzonder? Je voelt automatisch mee met de giraffe die haar kind over moet laten aan aaseters. En prooidieren die winnen van jagers? De zwakke die wint van de sterke? Het is een geliefd thema in sprookjes, fabels, mythes, legendes en andere verhalen.

In ons dagelijks leven kennen we dergelijke krachtmetingen ook. Jagers en prooien. Kijk alleen al hoe commerciële instellingen consumenten proberen te vangen en te binden. Liefst met de verplichting van de wet achter zich, zoals bij zorgverzekeraars, pensioenfondsen en banken. We zijn vrijwillig en democratisch hun melkvee geworden.

Want hoe ging dat ook alweer bij de banken? Het loonzakje is na de tweede wereldoorlog stapsgewijs veranderd in een wettelijk verplichte bankrekening en met hoge rentes op spaarrekeningen werden oude sokken en verstopte sigarendoosjes leeggehaald. Bijna geheel vrijwillig hebben we ons geld aan de banken gegeven, die er vervolgens mee gingen speculeren, wat gewoon een mooi woord is voor gokken… En hoe gaat het met onze pensioenen? Die zorgeloze oude dag waar je jaar in jaar uit iedere maand voor spaarde? De kans is heel groot dat je maar een deel van het totaal gespaarde bedrag krijgt uitbetaald en dat is geheel legaal. En de zorg die steeds duurder wordt… gemaakt, terwijl de mensen die het verzorgende werk in de praktijk doen echt niet meer zijn gaan verdienen… Wie doet dat toch?
Wie profiteert daarvan? Hoe komen we aan die extra miljonairs in Nederland ieder jaar weer? Terwijl de bevolking onderaan de financiële ladder steeds armer wordt?

Maar interessanter is de vraag: wat doen wij zelf om deze dreiging van armoede te keren?
We doen over het algemeen precies wat we altijd gedaan hebben; we proberen ons gedwee, door middel van hard werken en spaarzaamheid, aan te passen aan de geleidelijk verslechterende situatie. We zien natuurlijk wel dat er slachtoffers vallen, dat voedselbanken steeds meer ‘klanten’ krijgen, dat mensen hun huis en hele bezit kwijt raken, maar we zijn zo druk met onszelf in leven te houden, dat we geen tijd hebben om ons daar al te veel mee bezig te houden. Als een kudde prooidieren, om weer bij het fragment terug te komen, proberen we ons eigen hachje te redden en zijn we iedere keer opgelucht dat wij het slachtoffer niet zijn…

Alleen, hoe lang houden we dat nog vol?
Gelukkig zijn er al heel wat voorbeelden te vinden van samenwerkingsverbanden die het tij van roof en uitbuiting zouden kunnen keren.

Om onder de totalitaire macht van de banken uit te komen werkt men op diverse plaatsen in de wereld met alternatief, lokaal geld. Een renteloos betaalmiddel zoals onder andere de Eurijn. Verder zijn er ruilkringen waar geen geld wordt gebruikt. Als je bijvoorbeeld lid bent van de Ruilkring in ’s-Hertogenbosch betaal je de aangeboden goederen en diensten met ‘Niksen’. Steeds meer mensen vormen coöperaties en wekken hun eigen energie op of zorgen gezamenlijk voor de productie van hun eten. Er wordt geëxperimenteerd met alternatieve woonvormen (Minitopia) en zorggemeenschappen. Nog zo’n opkomend fenomeen is de weggeefwinkel. Daar worden goede tweedehands spullen herverdeeld zonder dat er geld aan te pas komt. Veel van deze initiatieven zijn ook nog ns heel goed voor ons milieu. Tel uit je winst!!

Op dergelijke manieren samenwerkend worden we minder afhankelijk van het ons uitmelkende (geld)systeem en zal een crisis ons minder hard raken. Een nieuwe vorm van vrijheid ligt in het verschiet: Onafhankelijk Verbonden! De buffels in Serengeti Symphony bewijzen dat het kan!!

Ken jij inspirerende initiatieven, projecten en/of samenwerkingsverbanden onderaan de zogenaamde financiële ladder? Laat het ons weten in een reactie hieronder.

Rhea

www.Voor-Mekaar.nl wordt gehost door KeurigOnline; een eigen website vanaf € 1,- per maand!